Ý nghĩa của Xôi Ngũ Sắc
Xôi ngũ sắc Hà Giang là một món ăn không thể thiếu trong các mâm cỗ của người dân tộc. Sở dĩ có tên gọi “ngũ sắc”, một phần cũng bắt nguồn từ việc món xôi này có đến 5 màu nổi bật, khác biệt: trắng, vàng, tím, đỏ, xanh. Tượng trưng cho Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ, thể hiện những khát vọng của đồng bào vùng cao về cuộc sống. Sự kết hợp này tạo nên nét độc đáo nhưng vẫn đảm bảo yếu tố hài hòa về hương vị và hình thức cho món ăn, vừa ngon vừa bắt mắt. Màu xôi đẹp tự nhiên, hoàn toàn dựa vào các loại lá và củ rừng. Màu trắng tạo nên chính từ sắc trắng của gạo nếp cái hoa vàng, màu đỏ của gấc hay lá cơm đỏ, màu xanh tạo nên từ lá gừng, vỏ bưởi hoặc măng đắng, màu vàng từ nước củ nghệ, màu tím từ lá cơm đen…
Tìm hiểu nguồn cội sâu xa, xôi ngũ sắc còn tượng trưng cho khát vọng đoàn kết dân tộc anh em, cho sự may mắn, tôn thờ đất đai, cầu mong mưa thuận gió hòa và bình yên đến cho gia đình, làng bản. Chính vì lẽ đó, xôi ngũ sắc trở thành nét văn hóa tâm linh, món ăn không thể vắng mặt trong các dịp lễ hội, sinh hoạt cộng đồng, và trên bàn thờ gia tiên.
Hãy cũng caonguyenfood.com tìm hiểu nguyên liệu và cách làm dưới đây:
Nguyên liệu làm xôi ngũ sắc Hà Giang
- 1 kg gạo nếp cái hoa vàng
- 1 bó lá cẩm tạo màu tím, 1 bó lá Gừng hoặc lá dứa tạo màu xanh, nửa quả gấc tạo màu đỏ, 100g nghệ tươi tạo màu vàng. một quả dừa
- Gia vị cần thiết: muối đường
- Dụng cụ: nồi hấp xôi, rây lọc, máy xay
Cách làm xôi ngũ sắc Hà Giang của người Tày
Bước 1: Tạo nước màu và ngâm gạo xôi ngũ sắc
Màu tím: lá cẩm rửa sạch. Cho lên bếp 1 lít nước đun sôi. Sau khi nước sôi thì thả lá cẩm vào Luộc kĩ lá cẩm với nước có pha chút muối và gạn lấy nước màu tím. Gạo nếp vo sạch, ngâm khoảng 10 tiếng với nước lá cẩm (có thể ngâm qua đêm). Sau khi ngâm xong thì KHÔNG xả lại nước nữa.
Màu xanh: Lá gừng đem rửa sạch, cắt nhỏ, sau đó cho vào máy xay sinh tố và thêm một chút nước vào, xay nhuyễn ra. Tiếp tục sử dụng rây lọc để tách hỗn hợp nước lá dứa vừa xay xong và bỏ bã đi.Khi đã có nước màu, gạo nếp được cho vào ngâm khoảng 10 tiếng rồi vớt ra để ráo nước.
Màu đỏ: Gạo nếp sau khi ngâm khoảng 6-7 tiếng, bạn xả lại với nước để ráo. Gấc đem bổ đôi, vét lấy ruột gấc cho vào bát, cho thêm một thìa nhỏ rượu trắng, một chút muối rồi trộn đều. Đeo bao ni lông và bóp kỹ đến khi phần thịt gấc tách ra khỏi hạt Sau đó, bạn đem trộn đều gấc và gạo với nhau
Màu vàng: Làm món xôi vàng chỉ cần lấy củ nghệ già. Giã nhuyễn nghệ tươi và trộn với 1 lít nước lọc. Dùng rây lọc lấy nước vàng và bỏ bã. pha với nước ngâm gạo rồi đồ xôi là được.
Lưu ý: Nếu bạn không thích mùi hắc của nghệ, có thể nhuộm xôi vàng bằng dành dành, màu cũng rất đẹp.
Màu trắng: ta lấy màu trắng từ nước cốt dừa
Bước 2: Hấp xôi ngũ sắc
Sau khi ngâm gạo xong thì chắt lấy nước đi và cho gạo vào chõ đồ xôi. Bạn cho nước vào nồi hấp cỡ 1/3 nồi và đun sôi. Sau khi sôi thì vặn nhỏ lửa lại và xếp xửng hấp xôi vào và hấp trong 30 phút cho xôi chín.
Bạn nên sử dụng chõ hấp xôi để xôi có độ tơi dẻo và ngon nhất. Nồi hấp xôi bằng điện hiện nay là dụng cụ lý tưởng để thổi xôi. Bạn có thể lựa chọn từ loại nồi 5kg, 10kg, 15kg, 20kg… cho phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình.
Nếu bạn thích vị bùi béo thì trộn thêm nước cốt dừa vào. Tiếp tục hấp thêm từ 5 – 10 phút nữa là có thể nhấc chõ xôi ra ngoài.
Thành quả là một chõ xôi ngũ sắc đẹp mắt, vô cùng hấp dẫn.
Vậy là sau 2 bước đơn giản ta đã có thể chế biến được món xôi ngũ sắc siêu hấp dẫn phải không nào? Xôi ngũ sắc có thể ăn kèm với muối mè, dừa nạo hay ruốc, chả đều ngon cả. Cám ơn bạn đã theo dõi cách nấu xôi ngũ sắc của caonguyenfood.com. Hãy chia sẻ với chúng tôi về thành quả của bạn nhé!
Có thể bạn quan tâm:
- Cách nấu Xôi Cọ thơm ngon – Đặc sản Dân tộc Tày Hà Giang
- Cách làm Xôi Trứng Kiến chuẩn vị, đơn giản tại nhà